Hè đến cũng là thời điểm nhiệt độ tăng cao và nắng nóng kéo dài, ánh mặt trời gay gắt và lượng tia UV tăng cao. Đối mặt với tình trạng đó nên các bệnh về nhiệt diễn ra thường xuyên, đặc biệt là sốc nhiệt.
Vậy dấu hiệu của sốc nhiệt là gì và có những biện pháp nào tránh sốc nhiệt vào mùa nắng nóng? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay dưới đây.
Sốc nhiệt là gì?
Say nắng hay còn gọi là sốc nhiệt (heat troke) là tình trạng tăng thân nhiệt nghiêm trọng (>40 độ C) kèm theo rối loạn hoạt động của các cơ quan như thần kinh, tuần hoàn, hô hấp.
Khi tiếp xúc với môi trường nắng nóng nhiệt độ cao gây nên sự mất cân bằng về nhiệt lượng của cơ thể, khi đó nhiệt độ cơ thể sẽ tăng lên đột ngột, gây rối loạn các chức năng trong cơ thể, nhất là hệ thần kinh, có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong.
Nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị sốc nhiệt là:
- Người già, trẻ em, phụ nữ: Là những người có khả năng chịu đựng kém.
- Người mắc bệnh lý mạn tính như bệnh tim mạch, gan, ung thư,…
- Những người lao động ngoài trời như công nhân, nông dân, vận động viên thể thao, bộ đội huấn luyện ngoài thao trường, nhân viên giao hàng,…
- Các bệnh nhân đều có đặc điểm chung là lao động nhiều giờ trong điều kiện nắng nóng, không nghỉ ngơi và bổ sung nước, điện giải đầy đủ.
Các dấu hiệu của sự kiệt sức vì nhiệt bao gồm:
- Đau đầu
- Chóng mặt và nhầm lẫn
- Chán ăn và cảm thấy buồn nôn
- Đổ mồ hôi nhiều và da nhợt nhạt, sần sùi
- Chuột rút ở tay, chân và bụng
- Thở nhanh
- Nhiệt độ từ 38°C trở lên
- Khát nước.
Sốc nhiệt do nắng nóng: Dấu hiệu nguy hiểm và cách điều trị
Trước khi bị sốc nhiệt, người bình thường có các dấu hiệu kiệt sức.
- Các triệu chứng của kiệt sức vẫn còn sau 30 phút
- Nhiệt độ tăng lên đến 40 độ C hoặc cao hơn
- Cảm thấy nóng và khô
- Không đổ mồ hôi mặc dù cơ thể nóng
- Thở nhanh hoặc hụt hơi
- Mất tỉnh táo
- Lên cơn hoặc co giật
- Không phản ứng
Các biện pháp bảo vệ phòng tránh sốc nhiệt trong trời nắng nóng.
Luôn che chắn khi ở ngoài trời
Mặc áo chống nắng: Áo khoác chống nắng thường được thiết kế với chất liệu có thể ngăn ngừa cả tia UV và làm giảm hấp thụ nhiệt, rất thích hợp để bảo vệ sức khỏe khỏi ánh nắng gay gắt, nhất là vào những ngày hè. Hiện nay ngày càng có nhiều loại áo chống nắng tốt, mẫu mã không chỉ cho phụ nữ mà còn cho cả trẻ em, người lớn và các đấng mày râu để bảo vệ sức khỏe và cả làn da.
- Khăn che: Che đầu và khuôn mặt trong khi đi du lịch.
- Che ô/dù: Nếu đi bộ để bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời.
- Đội mũ khi ra trời nắng: Không chỉ che chắn phần đầu, mà phần gáy cũng cần được bảo vệ khỏi nắng nóng vì đây là phần da vô cùng nhạy cảm.
Phòng tránh sốc nhiệt ngay khi ở trong nhà
Với xu hướng thiết kế nhà ở, văn phòng nhiều kính, đón nắng, đón sáng nếu không có biện pháp chống nắng nóng hợp, ánh sáng mặt trời xuyên qua kính, chiếu thẳng vào văn phòng, nhà ở khiến không gian bên trong nóng bức.
Để tránh tình huống sốc nhiệt khi ngồi trong văn phòng hay nhà ở và mùa hè, nhưng vẫn có thể tiết kiệm được chi phí hóa đơn tiền điện mỗi tháng.
Nhiều biện pháp hạn chế ánh nắng, tia UV, IR, nhiệt lượng đi vào không gian bên trong được người dùng sử dụng đó là: Rèm cửa, phim cách nhiệt nhiệt cho nhà kính… che chắn cho cửa sổ kết hợp các thiết bị làm mát trong phòng: điều hòa, quạt điện, kết hợp với quạt phun sương …
Phim cách nhiệt giúp giảm 4-7 độ C so với bên ngoài.Vừa giúp làm tăng hiệu quả làm mát của thiết bị làm mát, vừa tiết kiệm nhiên liệu và điện năng.
Duy trì độ ẩm cơ thể
Uống đủ nước, tránh mất nước và muối khi phải làm việc hoặc đi ngoài trời nắng nóng. Cơ thể thường mất nhiều nước và điện giải do nhiệt vào mùa hè. Để sẵn một ít muối, đường và nước bên cạnh và bổ sung bất cứ khi nào cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức. Điều này sẽ giúp duy trì cân bằng nước và điện giải suốt ngày.
Tránh uống rượu và cafein
Rượu và cafein đều làm cơ thể bị mất nước khiến cơ thể dễ bị kiệt sức do nhiệt. Đây cũng là các thức uống ảnh hưởng đến hệ thần kinh nên việc sử dụng rượu và cafein khi tham gia trong môi trường nắng nóng kéo dài dẫn đến khả năng bị sốc nhiệt rất cao.
Ăn nhẹ
Ăn những thực phẩm dễ tiêu hóa. Tránh đồ ăn vặt, thay vào đó là các bữa nhẹ hoa quả và salad giúp dễ tiêu, cung cấp năng lượng và có tính mát. Cần hạn chế một số gia vị hoặc đồ ăn có tính cay, nóng vì có thế làm cơ thể nóng hơn, khó chịu.
Bôi kem chống nắng
Ánh nắng mặt trời có thể dẫn đến cháy nắng và hình thành sắc tố. Sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Cần lưu ý thêm về chọn kem chống nắng có chỉ số SPF và PA phù hợp.
Đeo kính râm
Tiếp xúc với ánh nắng chói chang, lại chứa tia UV trong suốt mùa hè có thể làm tổn thương đôi mắt, gây ra nhiều bệnh mắt như: Viêm kết mạc, viêm giác mạc, khô mắt,… Đeo kính râm khi ra ngoài sẽ giúp bảo vệ đôi mắt.
Tăng cường rèn luyện sức khỏe
Rèn luyện sức khỏe không chỉ khiến cơ thể dẻo dai, tràn đầy sức sống hơn, mà còn giúp tăng khả năng thích nghi với thời tiết khắc nghiệt.